Bướu tuyến giáp là một vấn đề sức khỏe khá phổ biến, xảy ra khi tuyến giáp ở cổ phát triển to bất thường, tạo thành một khối u. Mặc dù phần lớn các trường hợp bướu tuyến giáp là lành tính, nhưng không ít người vẫn lo lắng không biết có nên phẫu thuật hay không khi mắc phải tình trạng này. Bài viết dưới đây sẽ phân tích các yếu tố cần xem xét khi quyết định có nên mổ bướu tuyến giáp hay không, đồng thời cung cấp một cái nhìn tổng quan về các phương pháp điều trị hiện nay.
1. Tìm hiểu về bướu tuyến giáp
Tuyến giáp là một tuyến nội tiết quan trọng nằm ở cổ, có chức năng sản xuất hormone điều hòa nhiều hoạt động trong cơ thể, bao gồm chuyển hóa năng lượng, nhiệt độ cơ thể và các chức năng khác. Khi tuyến giáp phát triển bất thường và hình thành bướu, có thể do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như rối loạn hormone, viêm tuyến giáp, thiếu iodine hoặc thậm chí là ung thư tuyến giáp.
Bướu tuyến giáp có thể được chia thành ba loại chính:
- Bướu lành tính: Đây là loại phổ biến nhất, thường không gây nguy hiểm và có thể được theo dõi mà không cần can thiệp phẫu thuật.
- Bướu nang tuyến giáp: Loại này thường là những khối u chứa đầy dịch bên trong.
- Bướu tuyến giáp ác tính (ung thư tuyến giáp): Đây là loại ít gặp hơn nhưng lại đe dọa đến tính mạng, cần điều trị kịp thời bằng phẫu thuật hoặc các phương pháp điều trị khác.
2. Các trường hợp cần phẫu thuật
Không phải tất cả các trường hợp bướu tuyến giáp đều cần phẫu thuật. Việc quyết định có nên mổ hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm kích thước bướu, tính chất lành hay ác của nó, cũng như sự ảnh hưởng của bướu đến sức khỏe người bệnh.
- Kích thước và sự phát triển của bướu: Nếu bướu tuyến giáp phát triển lớn và gây áp lực lên các cơ quan xung quanh như khí quản, thực quản, hoặc gây khó khăn khi nuốt hoặc thở, phẫu thuật có thể là lựa chọn cần thiết.
- Nguy cơ ung thư: Nếu bác sĩ xác định bướu có dấu hiệu nghi ngờ là ung thư (qua kết quả xét nghiệm như sinh thiết hay siêu âm), phẫu thuật để cắt bỏ bướu là cách điều trị chính.
- Kết quả xét nghiệm không bình thường: Một số trường hợp, dù bướu không có dấu hiệu nghi ngờ là ung thư, nhưng kết quả xét nghiệm cho thấy tuyến giáp hoạt động bất thường (như sự thay đổi hormone tuyến giáp), cũng có thể yêu cầu phẫu thuật.
3. Những lợi ích của việc phẫu thuật
Phẫu thuật cắt bỏ bướu tuyến giáp có thể mang lại những lợi ích rõ rệt:
- Loại bỏ nguy cơ ung thư: Đối với bướu có dấu hiệu ác tính, phẫu thuật là phương pháp tốt nhất để ngừng sự phát triển của tế bào ung thư và giảm nguy cơ di căn.
- Cải thiện chức năng sống: Nếu bướu lớn làm cản trở đường thở hoặc nuốt, phẫu thuật có thể giúp giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
- Điều chỉnh hormone tuyến giáp: Phẫu thuật giúp loại bỏ bướu hoặc phần tuyến giáp bị ảnh hưởng, giúp cân bằng lại mức độ hormone, điều này có thể giảm các triệu chứng liên quan đến rối loạn hormone tuyến giáp như mệt mỏi, tăng cân, hay lo âu.
4. Những rủi ro và biến chứng có thể xảy ra
Tuy nhiên, như bất kỳ phẫu thuật nào, phẫu thuật tuyến giáp cũng có thể gặp phải một số rủi ro và biến chứng:
- Chảy máu và nhiễm trùng: Đây là những nguy cơ có thể xảy ra sau phẫu thuật, mặc dù chúng rất hiếm.
- Tổn thương dây thần kinh: Dây thần kinh kiểm soát giọng nói và chức năng hô hấp có thể bị tổn thương trong quá trình phẫu thuật.
- Suy giáp: Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng suy giáp do cắt bỏ quá nhiều tuyến giáp, cần điều trị suốt đời với thuốc bổ sung hormone giáp.
5. Các phương án điều trị thay thế phẫu thuật
Trước khi quyết định phẫu thuật, bác sĩ sẽ xem xét các phương án điều trị thay thế. Trong một số trường hợp, việc sử dụng thuốc hoặc phương pháp điều trị không phẫu thuật có thể giúp kiểm soát tình trạng bướu tuyến giáp. Một số phương án điều trị thay thế bao gồm:
- Điều trị bằng thuốc: Nếu bướu tuyến giáp lành tính và không gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, bác sĩ có thể chỉ định thuốc điều chỉnh hormone giáp để kiểm soát tình trạng bệnh.
- Chữa bằng i-ốt phóng xạ: Đây là phương pháp điều trị hiệu quả trong một số trường hợp bướu tuyến giáp hoạt động quá mức hoặc có nguy cơ ung thư.
6. Kết luận
Việc quyết định có nên mổ bướu tuyến giáp hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố và phải được bác sĩ chuyên khoa xem xét kỹ lưỡng. Nếu bướu lành tính, nhỏ và không gây triệu chứng nghiêm trọng, có thể chỉ cần theo dõi và điều trị nội khoa. Tuy nhiên, nếu bướu lớn, gây ra triệu chứng hoặc có nguy cơ ung thư, phẫu thuật là phương án điều trị hiệu quả nhất. Quan trọng nhất là người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có sự lựa chọn phù hợp, đồng thời theo dõi sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
